BURUN, BURNUN ÖZELLİKLERİ, BURNUN GÖREVLERİ, BURUN SAĞLIĞI (1) (FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ KONU ANLATIM)

BURUN, BURNUN ÖZELLİKLERİ, BURNUN GÖREVLERİ, BURUN SAĞLIĞI (1) (FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ KONU ANLATIM)

Burun, koku alma duyu organımızdır. Aynı zamanda da solunum sistemimizin başlangıcıdır. Burun başın yüz bölgesindedir. Uç kısmı kıkırdak, arka kısmı kemikten oluşmuştur. Burun boşluğu sapan kemiği ve buna bağlı kıkırdak ile ikiye ayrılmıştır. Burun boşluğu önden iki delikle dışarıya, arkadan yutağa açılır.

Burun boşluğunun yan duvarları kıvrımlıdır. Buralarda mukus salgısı yapan epitel hücreleri ve bu hücreler arasında burun kılları vardır. Kan damarları açısından zengin bu kısım, soluk havasını ısıtır, toz ve topraktan temizler. Mukus salgısı ise, kuru havanın nemlenmesini ve solunuma uygun hale gelmesini sağlar.

Her iki burun boşluğunun üstünde koku alma alanı yer alır. Bu alana sarı bölge denir.

Burada koku alma hücreleri ile koku alma sinirleri bulunur.

KOKU ALMA

Bir maddenin kokusunu algılayabilmek için, besin maddelerinden havaya karışan gaz moleküllerinin burun boşluğunda, mukus sıvısı içinde çözünmesi gerekir. Gaz moleküller mukus sıvısı içinde çözündüğünde sarı bölgedeki duyu hücrelerini uyarır (kimyasal uyartı). Bu uyartı, duyu sinirleriyle beynin ilgili merkezine iletilir. Böylece koku almış oluruz.

Bir maddenin kokusu, burna sürekli gelirse, burun bu kokuyu bir süre sonra algılayamaz. Çünkü duyu hücreleri çabuk yorulurlar. Burun bu özelliği sayesinde çok ağır kokulu ortamlarda rahatsız olmadan durabilmemizi sağlar. İnsanlar 2000- 4000 çeşit arasındaki kokuyu ayırt edebilirler.

Koku alma ile tat alma duyuları beyinde aynı merkezde yorumlanır. Bu nedenle yenen besinlerin lezzeti, koku ve tadının aynı anda algılanması ile sağlanır. O halde tat ve (bilgi yelpazesi.net) koku alma birbiriyle ilgilidir.

Nezle olduğumuzda, burnun içi çok fazla nemli olduğundan, burna gelen kokular iyi çözünemez. Dolayısıyla koku alıcı hücreler iyi uyarılmadığından koku algılanmaz. Tat alma duyusu da zayıflar.

BURUN SAĞLIĞI:

1-Sinüzit: Burnun iki yanında ve alın bölgesinde sinüs denilen 4 adet boşluk bulunur. Bunların burna açılan kanalları tıkanırsa sinüzit denilen iltihaplanmalar olur. Bu durum sürekli baş ağrılarına yol açar.

2- Nezle: Burundaki mukus zarlarının iltihaplanması sonucu, mukus salgısı yapan hücrelerin aşırı miktarda mukus salgılamasıyla başlar. Virüslerin sebep olduğu bir hastalıktır.

3-Burun Kemik Eğriliği: Kişilerde sürekli burun tıkanması vardır. Ameliyatla düzeltilebilir.